Bu yıl 28’incisi düzenlenecek olan L’Étrange Festival 80’i uzun, 90’ı da kısa metraj olmak üzere toplamda 170’in üzerinde, festivalin adı gibi birbirinden “tuhaf” filmle her zamanki mekanında, Paris’te sinema severleri karşılıyor. Dial M for Movie olarak 2019 yılından bu yana katıldığımız festivali bu sene yine sizler için, yerinde takip edeceğiz.
Bu yılki program seçkisinde en çok dikkatimizi çeken, 91 yaşındaki usta isim Masahiro Shinoda üzerine yapılacak olan retrospektif. Programda yönetmenin L’Étang du démon [1] (Yasha-ga-ike, 1979), Under the Blossoming Cherry Trees (1975) ve Mon visage embrasé au soleil couchant [2] (1961) gibi dünyaca ünlü filmlerinin yanı sıra, çok daha fazlasını bulabilmek mümkün. Cehennemvari fantastik dünyaların kapılarını aralamakla kalmayan yönetmen, sinemanın duyusal estetiği konusunda da sinema tarihine kokusunu sindirmiş dersek hiç de abartmış olmayız.
Carte Blanche à Cosey Fanni Tutti [3] başlığı altında, yönetmenler Nagisa Oshima (L’Empire des sens / Duyular İmparatorluğu – 1976), Joseph Despins & William Dumaresq (Duffer, 1972) Russ Meyer (La Vallée des plaisirs, 1970) ve Barbet Schroeder (Maîtresse, 1976) dikkat çekici isimler arasında yerlerini alıyor. Carte Blanche à Dominik Moll kategorisinde ise Arturo Ripstein (Le Château de la pureté, 1972), Haskell Wexler (Objectif vérité, 1969), Jan Svankmajer (Food, 1992) ve Victor Erice (L’Esprit de la ruche, 1973) gibi önemli isimlere ait kült filmleri beyazperdede görme şansına kavuşuyoruz.
Festivalde Steven Arnold’a ayrılmış olan seçkide Luminous Procuress (1971) yeni restore edilmiş haliyle izleyicilerle buluşurken Various Incantations of a Tibetan Seamstress (1969) ve Messages, Messages (1968) adlı filmler de kaçırılmaması gerekenler arasında. Başka bir kategoride Mike De Leon filmlerini odağa alan L’Étrange Festival, yönetmenin Avrupa Sineması’na olan ilgisini yakından görmemizi sağlıyor ve bizi mekânda sınır tanımayan hayaletimsi yerlerde dolaştırıyor.
L’âge d’or du Cinéma Farsi (İran Sineması’nın Altın Çağı) kategorisinde karşımıza çıkan Ehsan Khoshbakht, Dariush Mehrjui, Samuel Khachikian ve Nosratollah Karimi gibi isimler, sinemanın pek bilinmeyen bir penceresinden içeri bakmamıza imkan veriyor. Ina Fantastica! ve Retour de Flamme gibi bölümlerin yanı sıra Les Pépites de L’étrange (Festivalin Cevherleri) kategorisinde Marc Boureau (Happening, 1968), 2019’da aramızdan ayrılan Peter S. Traynor (Ça peut vous arriver demain / Ölüm Oyunu – 1977) ve korku üstadı William Castle (Shanks, 1974) gibi isimler Dial M for Movie olarak takip edeceklerimiz arasında yer alıyor.
Erotizmin, pornografinin ve fantastik öğelerin ortak noktada buluştuğu Édouard Logereau’nun Paris Secret (1965) filmi, erotizmin baskın olduğu filmlerin müdavim oyuncusu Christophe Bier öncülüğünde dikkatimizi çeken yapımlardan. Festivalin Uluslararası Yarışma bölümünde Hong-sun Kim’in Project Wolf Hunting’i (2022) ve Kristoffer Borgli’nin Sick of Myself’i (2022) izleyeceklerimiz arasında.
Kategoriler arasından prömiyerlerle dolu, tamamı 2021-2022 filmlerinden oluşan Mondo Vision’da ise Masaaki Yuasa’nın Inu-Oh (2021), adlı animasyonu, Harry Cleven’ın fütüristik Zeria’sı (2021), provokatif duruşuyla ön plana çıkan yönetmen Ruben Östlund’ün uzun zamandır beklenen, ancak oyuncularından Charlbi Dean’in 32 yaşında, geçtiğimiz günlerde (29 Ağustos 2022) yaşamını yitirmesi nedeniyle son derece acı bir haberle de anılan Triangle of Sadness’ı (2022), Kirill Serebrennikov’un La Femme de Tchaïkovski (2022) filmi, Sébastien Marnier’nin yine kendisiyle 2019’da yaptığımız röportajdan bu yana merakla beklediğimiz L’origine du mal (Kötülüğün Kökeni, 2022) adlı uzun metrajı ve Guillaume Nicloux’nun La Tour (2022) adlı filmleri, Dial M for Movie olarak kesinlikle yakın takibe alacağımız yapımlar arasında. Festivalden haberler ve eleştiri yazıları için takipte kalın diyoruz, bol filmli günler.
28. L’Étrange Festival hakkındaki tüm yazılar burada.
[1] Yaygın İngilizce adıyla “Demon Pond”.
[2] Yaygın İngilizce adıyla “Killers on Parade”.
[3] Aktris ve besteci Cosey Fanni Tutti’ye ayrılan bir gece anlamında. “Carte blanche” terimi Fransızca’da birisine tam yetki vermek anlamında kullanılmakta. Tüm filmler Cosey Fanni Tutti tarafından seçiliyor, ayrıca kendisi her gösterimden önce kısa birer sunuş da yapacak.
