27 Mayıs 2023 Cumartesi gecesi son bulan 76. Cannes Film Festivali, tabiri caizse etkinlik boyunca aldığı eleştirileri, kapanış töreniyle ikiye katladı. 16-27 Mayıs tarihleri arasında programında birçok sinema türünü ağırlayan, genç yeteneklerin çalışmalarını sunarak sinemanın geçmişi ile geleceği arasında köprü oluşturan ve festival boyunca Quentin Tarantino’dan Jane Fonda’ya, Pedro Almodóvar’dan Wes Anderson’a, Martin Scorsese’ye ve özel bir Onur Ödülü (Palme d’or d’honneur) takdim edilen Michael Douglas’a dek uzanan isimlerin katıldığı etkinlikler listesiyle dikkat çeken festival, kapanış töreniyle de gündemdeki yerini aldı.
Toplamda 21 filmin bulunduğu festivalin yarışma listesinde ödüllerini kucaklayan her filmin tür ve kompozisyon olarak birbirinden farklı bir çizgi çizdiğini söylemek mümkün. Festivalin başlangıcında Enerji Sendikası’nın (EDF), tüm festivalin elektriğini keserek festivali karanlıkta bırakacağına dair söylentiler yayılmış olsa da Cannes Film Festivali süresince herhangi bir elektrik kesintisi yaşanmadı. Covid döneminden sonra hem kültürel hem de ekonomik olarak kendisini toparlama sürecinde olan sinema sektörü, her ne kadar risk altında kalmış olsa da albenisinden herhangi bir şey kaybetmedi. Enerji Sendikası’nın yanısıra festival esnasında dikkat çeken bir diğer konu da Roman Polanski ile Woody Allen’ın, başvurdukları halde filmlerinin kabul edilmemesi oldu.
Buna karşın Maïwenn’in Jeanne du Barry filminin 76. Cannes Film Festivali’nin açılış filmi olması yine festivali farklı şekillerde gündemde tutan diğer konulardan biriydi. Johnny Depp’in adının sinema sektöründen silinme iddialarını takiben Lumière Enstitüsü‘nün direktörü, Cannes Festivali’nin genel delegesi ve Frères Lumière Derneği’nin başkanı olan Thierry Frémaux’nun, Johnny Depp’in davayı kazanması üzerine sinema sektöründe çalışmasının yasaklanmış olmadığı konusunun altını çizmesi dikkatleri çekti. Bunların dışında, Catherine Corsini’nin festivalin yarışma kategorisinde yer alan filmi Le retour’un çekimleri esnasında yaşandığı iddia edilen taciz suçlamaları yine festivali gündeme farklı şekilde taşıyan konulardan biriydi.
Festivalin yarışma listesinde yer alan filmler, herhangi bir sıra gözetmeksizin şöyle:
- Club Zero, Jessica Hausner
- The Zone of Interest, Jonathan Glazer
- Les feuilles mortes, Aki Kaurismaki
- Les filles d’Olfa, Kaouther Ben Hania
- Asteroid City, Wes Anderson
- Anatomie d’une chute, Justine Triet
- Monster, Hirokazu Kore-eda
- Vers un avenir radieux, Nanni Moretti
- La chimère, Alice Rohrwacher
- Kuru Otlar Üstüne, Nuri Bilge Ceylan
- L’été dernier, Catherine Breillat
- La passion de Dodin Bouffant, Tran Anh Hung
- L’enlèvement, Marco Bellocchio
- May December, Todd Haynes
- Firebrand, Karim Aïnouz
- The Old Oak, Ken Loach
- Banel & Adama, Ramata-Toulaye Sy
- Jeunesse, Wang Bing
- Le retour, Catherine Corsini
- Black Flies, Jean-Stéphane Sauvaire
- Perfect Days, Wim Wenders
Un certain regard
Cannes Film Festivali‘nin yeni yeteneklere ayrılmış bölümü olan Un certain regard kategorisine Amerikalı aktör John C. Reilly başkanlık etti. Ödülü ise ilk uzun metrajlı filmi olan İngiliz yönetmen Molly Manning Walker’ın How To Have Sex adlı filmi aldı. Filmi cinsel saldırıya uğrayan herkese adadığını belirten Walker, bu filmi çektiği her anın büyülü olduğunu da belirtti.
La Quinzaine des cinéastes
Bu yıl 55. yılını kutlayan La Quinzaine des cinéastes, tanıtım afişine Manoel de Oliveira’ın 1993 yapımı Val Abraham (Vale Abraão) adlı filminden bir kareyi taşımasıyla festivali takip edenlerin dikkatini çekti. Filmin La Quinzaine’de gösterilmesinin 30. yıldönümü olması itibariyle festivale filmin başrol oyuncusu Leonor Silveira da geldi. La Quinzaine des cinéastes’ın afişinde yer alan Silveira, bu yıldönümü vesilesiyle festivale katılanlara nostaljik anlar yaşattı.
Palme d’or (Altın Palmiye)
Jane Campion’ın The Piano (1993) filmi ve Julia Ducournau‘nun Titane (2021) filminden sonra Altın Palmiye kazanan üçüncü kadın yönetmen olarak tarihe geçen Justine Triet, festivalin yarışma kategorisinde yer alan Anatomie d’une chute (Bir Düşüşün Anatomisi) filmiyle 76. Cannes Film Festivali’nin kazananı oldu. Triet, ödülünü efsanevi oyuncu Jane Fonda‘dan aldı. Film genel kompozisyonu ile kocasını öldürmekle suçlanan dul bir kadın olan Sandra Voyter’in (Toni Erdmann’dan hatırlayabileceğiniz Sandra Hüller) tüm bu suçlama etrafında gelişen hayatının dinamiklerine odaklanıyor.
Genel gösterime 23 Ağustos tarihinde girecek olan film “toplumsal önyargıları yıkma” teması altında şimdiden yaz aylarının beklenen filmleri arasında yerini aldı. Ödülü aldıktan sonra Fransız hükümetinin emeklilik reformuna dair eleştirel bir konuşma yapan Triet bu bağlamda da törene damgasını vurdu, zira festival yönetimi daha start almadan “her türlü protestoyu yasakladığını” duyurmuştu. Triet konuşmasını yaptıktan sonra jüriye teşekkür etmeye giderken Jane Fonda‘nın hızla rulo halindeki ödül kağıdını alıp arkası dönük Triet‘ye doğru fırlatması, rulonun da Triet‘nin sırtına çarpıp yere düşmesi, yine törenin ilginç anlarındandı.
Başkanlığını Chiara Mastroianni‘nin yaptığı kapanış töreninde Merve Dizdar, Nuri Bilge Ceylan‘ın son filmi Kuru Otlar Üstüne (Les herbes sèches) filmindeki rolüyle en iyi kadın oyuncu ödülüne layık görüldü. Kendisini yürekten kutluyoruz.
Diğer ödüller şöyle: En iyi erkek oyuncu ödülü Wim Wenders‘in Perfect Days adlı filminde umumi tuvalet temizleyicisi rolünü canlandıran Koji Yakusho‘ya, en iyi senaryo ödülü ise Hirokazu Kore-eda’nın anlatım kompozisyonuyla oldukça dikkat çeken Monster filminin senaristi olan Sakamoto Yuji‘ye verildi. Auschwitz toplama kampında bir Nazi komutanının günlük yaşamını konu alan Jonathan Glazer’ın The Zone of Interest filmi Grand Prix’nin (Büyük Ödül) sahibi olurken (Glazer ödülü Quentin Tarantino ile efsanevi yönetmen Roger Corman’ın elinden aldı) yemek sanatı üzerine adeta şiirsel bir duruşu olan Tran Anh Hùng’ın La passion de Dodin Bouffant filmi ise Prix de la mise en scène (En iyi yönetmen) ödülüne layık görüldü. Son olarak minimalist bir tarzı olan, engellenmiş bir aşk hikâyesini konu alan Aki Kaurismäki’nin melodram tarzındaki Les feuilles mortes filmi Prix du Jury’ye (Jüri Özel Ödülü) layık görüldü.
Bu yılın Cannes Film Festivali sonlandı ancak eminiz ki başta Thierry Frémaux olmak üzere tüm festival yönetimi Cannes’ın 77. edisyonu için gün saymaya başlamıştır bile. Sitemizde yayınlanan bu kapanış haber yazısı da sizleri yanıltmasın, festivalde izleme şansı elde ettiğimiz birçok film hakkındaki eleştiri yazılarımız yolda. Bol filmli günler!
